Wonen in een klein huisje, oftwel een tiny house, is helemaal in. De oorsprong ligt in Amerika, maar ook Nederlanders kiezen er steeds vaker voor om hun huis en het grootste deel van hun inboedel te verkopen om vervolgens op een oppervlak van maximaal vijftig vierkante meter te gaan wonen. Ergens in de natuur, of in een tiny village met meerdere huisjes bij elkaar.
Tiny house bewoners voldoen niet aan een duidelijk profiel. Jong, oud, alleenstaand of met een gezin, het kan allemaal. Er zijn zelfs gezinnen die een extra huisje hebben voor hun opgroeiende tieners. Het klinkt super schattig en knus, zo’n tiny house en voor een paar dagen met mooi weer is het vast erg leuk. Maar om er permanent in te gaan wonen, dat is wel even iets anders. Het roept dan ook best veel vragen op. Hoe kom je tot de beslissing om erin te gaan wonen? Waar koop je zo’n tiny house en waar zet je het neer? Is een tiny house geschikt voor vijftig plussers? En hoe doe je dat dan als je later zorg nodig hebt en minder mobiel wordt?
Ik sprak erover met Monique van Orden uit Bergen, schrijfster van het boek Tiny Houses – Minder huis, meer leven ‘, en met Jan (65) en Ineke (60) Brons uit Nijkerk die sinds kort in een tiny house wonen.
Monique en Melchert
Monique (51) en haar man Melchert (64) kozen al toen hun kinderen nog klein waren voor een klein appartement aan zee. Als ze op reis waren genoten ze iedere keer weer intens van het simpele leven in een camper of hostel. Jaren geleden ging Monique zich verdiepen in de tiny house-movement en het sprak haar enorm aan. Vanaf het begin dat deze beweging in ons land actief is, is Monique erbij betrokken. Ze is voorzitter van Stichting Tiny House Nederland en schreef er een boek over. Daarin staat heel veel praktische informatie, maar je leest er ook ervaringen van tiny house bewoners, ondersteund met prachtige foto’s van hun huisjes. Een aanrader als je zelf plannen hebt om in een tiny house te gaan wonen, maar ook voor wie liever wat ruimer woont is het boek erg leuk om te lezen.
De kinderen van Monique en Melchert zijn uitgevlogen en ze zijn ze al jaren bezig met hun eigen tiny house in de gemeente Bergen. Helaas ondervonden ze de nodige hobbels onderweg. Het doel was een postzegelbuurtje met 11 huisjes voor permanente bewoning en dat betekende een jarenlange lobby en een hele lange adem. Tussendoor raakten ze enthousiast over een mooi project in Den Helder en ze kozen ervoor om daar eerst een paar jaar te gaan wone,n voordat alles in de gemeente Bergen rond was. Maar toen bleek Melchert ziek te zijn. Daardoor stond hun hele leven ineens op de kop en besloten ze andere keuzes te maken. Den Helder werd afgeblazen en ze bleven dichtbij hun familie en vrienden voor de broodnodige steun.
Postzegelbuurtje
Inmiddels heeft de coalitie toegezegd mee te willen werken aan het realiseren van tiny houses. Daarmee is de kans enorm vergroot dat het postzegelbuurtje er daadwerkelijk zal komen. De jongste toekomstige bewoner is 24 en de oudste 73. Het ontwerp van het tiny house Monique en Melchert is al klaar en ze verheugen zich er enorm op. Alle huisjes worden verschillend, iedereen heeft een ontwerp gekozen dat bij hem of haar past. Er komt in het buurtje ook een tiny huurhuisje van de woningbouwvereniging te staan. De bewoners krijgen een gezamenlijke ruimte en delen de pluk- en moestuin, waar de rest van de buurt trouwens ook van mag genieten.
Monique beschrijft in haar boek dat het hebben van minder bezit en meer vrijheid voor haar en haar man de voornaamste reden is om in een tiny house te willen wonen. Daarnaast zorgt klein wonen voor een kleinere ecologische voetafdruk. Ze schrok van de vervuilende materialen die gebruikt worden om huizen te isoleren. En stapte ondanks goede voornemens iedere keer weer in de valkuil van spullen kopen die ze niet echt nodig hadden. Door in een tiny house te gaan wonen kunnen ze zich actief inzetten voor een betere wereld.
Duurzaam en goedkoop
De keuze voor een duurzame woon- en leefstijl speelt bij veel bewoners een grote rol. Het energieverbruik van de huisjes is laag, er wordt veelal gebruik gemaakt van ecologische bouwmaterialen, regenwater wordt opgevangen en de inboedel is minimaal. Ontspullen is dus hard nodig, maar volgens Monique geeft dat ook ruimte in je hoofd. Persoonlijke dingen als fotoalbums zijn vaak het moeilijkst om weg te doen. Digitaliseren is een mogelijkheid, maar sommige mensen vragen of familieleden of vrienden bepaalde spullen willen bewaren. Een andere overweging is het verminderen van de maandelijkse lasten. Voor starters is het tegenwoordig erg lastig om een huis te kopen en een tiny house is dan een mooi alternatief. Maar ook mensen die zich wel een groter huis kunnen veroorloven, kiezen steeds vaker voor lagere woonlasten, zodat ze minder hoeven te werken en meer tijd hebben voor andere dingen.
Ouder worden
Monique en haar man zijn vijftig plussers en ik vraag of ze hebben nagedacht over de toekomst in hun kleine huisje. Als ze hulp nodig hebben bijvoorbeeld, vanwege ziekte of door het ouder worden minder goed uit de voeten kunnen met de kleine ruimte. “Het postzegelbuurtje is ingericht op contact met elkaar. We gaan samenleven met verschillende leeftijdsgroepen en zullen elkaar ondersteunen waar mogelijk,” zegt Monique. “Daarnaast hebben we gekozen voor een tiny house waarin alles gelijkvloers is en zit ons bed vlakbij het toilet. Al dat soort praktische dingen hebben we meegenomen in het ontwerp. In ons nieuwe buurtje komen ook twee dames van boven de zeventig te wonen. Die gaan voor een ‘tiny de max’ en daar past echt alles in, ook een rollator. Van mensen die ziek zijn en in een tiny house wonen hoor ik vaak dat ze het juist erg fijn vinden dat hun huisje zo klein is en ze alles binnen handbereik hebben.”
Zo kiest iedere bewoner het huisje dat bij hem of haar past. Hou je erg van koken, dan investeer je wat meer in de keuken. Zit je veel aan tafel, dan kies je voor een vast exemplaar. Is een trap naar een bed boven een probleem? Dan plaats je het bed net als Monique en Melchert beneden. Een tiny house kun je compleet ingericht aanschaffen, maar velen kiezen ervoor hun huisje zelf te ontwerpen en te bouwen. Zoals Jan en Ineke, die sinds november vorig jaar in een tiny house wonen.
Jan en Ineke
Na zijn scheiding werd Jan coördinator bij de voedselbank en daar ontmoette hij Ineke, die er ook werkte. Ineke was weduwe en de twee kregen een relatie. Inmiddels zijn ze alweer jaren getrouwd. Jan en Ineke zijn een bijzonder stel. Ze hebben beide vanuit hun christelijke identiteit een drive om andere mensen te helpen. Eigenlijk hebben ze, onafhankelijk van elkaar, altijd onderdak geboden aan mensen die dat nodig hadden. Of dat nu een alleenstaande tienermoeder was, of iemand met een crimineel verleden. “Iedereen verdient een menselijk benadering en een tweede kans”, zegt Jan. “Zelf heb ik ook een nogal roerig verleden, dus ik weet hoe je juist op de momenten dat je diep zit, een reikende hand van een ander nodig hebt.”
Van camper naar tiny house
Een aantal jaren geleden begon het stel dan ook met vrienden een woongemeenschap, waarin ze mensen in nood een thuis gaven. Er woonde onder andere een moeder met drie kinderen bij hen. Maar na anderhalf jaar bleek dat het niet zo uitgepakt had als ze van tevoren hadden gedacht. De vrienden wilde ermee stoppen en omdat het huis hun eigendom was, hadden Ineke en Jan geen plek meer om te wonen. Toen zijn ze in een camper getrokken op het terrein van de voedselbank en daar hebben ze twee jaar gewoond. Een hele overgang natuurlijk, maar het beviel hen eigenlijk heel goed. “Wij zijn geen mensen voor een gewoon huis,” zegt Jan. “Het voelde helemaal goed, zo’n klein overzichtelijk onderkomen. We besloten toen om een tiny house te gaan bouwen.”
Vindingrijk
Ze vonden een bestaand huisje dat tien jaar eerder was gebouwd en gebruikt werd als kinderopvangunit. Er zaten kinderbedjes in en een verhoogd gedeelte. Jan ging aan de slag en een jaar later was het tiny house helemaal zoals hij en zijn vrouw het voor ogen hadden. Door de handigheid van Jan en de vindingrijkheid van Ineke is het huisje uitgerust met hele bijzondere elementen zoals een fleurige muur met behang, een vispan die dient als wastafel en een ingenieus gescheiden afvalsysteem. Je ziet dat in veel tiny houses, er wordt slim gebruik gemaakt van ruimte en innovatieve technologieën. Zo is het zaak spullen zo slim mogelijk op te bergen om te zorgen dat ze niet in de weg liggen. Veel dingen hebben een dubbele functie. In het boek van Monique vind je mooie voorbeelden.
Vertrouwen
Jan en Ineke hopen dat hun tiny house binnenkort een mooi plekje krijgt, ergens in de gemeente Nijkerk. Het liefst tussen mensen waar ze voor kunnen zorgen. Er is al een aantal tiny house project gerealiseerd waar onder andere statushouders wonen en er wordt binnen de gemeente gezocht naar locaties voor nieuw te bouwen tiny villages. Ze hebben zo her en der hun lijntjes uitgezet en het zal uiteindelijk wel goed komen. “Wij vertrouwen erop dat God ons daarin leidt.”
Net als bij Monique en haar man speelt ook voor dit stel de vraag of het ouder worden te combineren is met wonen in een klein huisje. Maar Jan en Ineke maken zich daar totaal niet druk over. Sterker nog, Jan heeft er nog nooit over nagedacht. “Wij zijn op dit moment super fit. We eten gezond en hebben een gezonde levensstijl. Dat is geen garantie natuurlijk, maar als we hulpbehoevend worden komt er vast wel weer een oplossing.” Intussen is Jan in zijn hoofd al druk bezig met het volgende tiny house. Een iets groter exemplaar, want ze willen van hun huis graag weer een toevluchtsoord maken.
Meer weten?
Ben je geïnteresseerd in het onderwerp, dan is het boek ‘Tiny Houses’ van Monique van Orden een aanrader. In het Waterland-huisje kun je gaan proefwonen en inspiratie opdoen. Marjolein Jonker, bekend van het tv-programma ‘Je Eigen Droomhuis’, woont in Alkmaar in een tiny house en houdt iedere eerste zaterdag van de maand open huis.
Goed om te weten: als een tiny house niet aan de grond verankerd zit, kun je geen hypotheek krijgen, want dan wordt het beschouwd als roerend goed. Op de Facebookpagina Tiny House Nederland kun je in contact komen met andere (potentiële) bewoners en vragen stellen aan ervaringsdeskundigen.
Heb je concrete plannen, houd dan wel rekening met een lange adem voor wat betreft het vinden van een goede plek voor je tiny house. Al komen er steeds meer initiatieven, zoals tiny villages en tiny straatjes. Gemeenten wijken vaker af van het bestemmingsplan, bijvoorbeeld als het om een braakliggend terrein gaat, zodat er al dan niet tijdelijk een tiny house kan staan.
De foto van Jan en Ineke is met toestemming geplaatst, evenals de andere foto’s, die uit het boek van Monique komen.
